Từ xa xưa, những món ăn làm từ sen luôn được xếp vào danh sách “món tiến Vua” và chỉ dành riêng cho những bậc Vương giả kinh thành Huế. Trong số đó, cơm hấp lá sen mang nét đặc trưng thanh tao luôn có mặt tại các buổi yến tiệc linh đình. Ngày nay, việc chế biến cơm bằng lá sen cũng đang dần được ưa chuộng và có mặt tại nhiều nhà hàng ở khắp mọi vùng miền. Với 4 công thức sau của Nguyên Khôi, bạn cũng có thể nấu món ăn đậm chất “quý tộc” này ngay tại nhà đấy!
Cơm hấp lá sen – Tinh hoa ẩm thực đậm nét Huế
Không phải tự nhiên người ta gọi sen là loài hoa tượng trưng cho đất nước Việt Nam. Góp mặt trong hầu hết các món ăn quốc vị, hiếm có loài nào tận dụng để làm ra “mĩ vị” nhiều như sen. Có thể kể ra hàng chục món đặc sản quý giá, bổ dưỡng được chế biến tỉ mỉ từ các bộ phận của bông sen như: cánh sen để làm trà, hạt sen làm mứt, chè sen, củ sen hầm,… Lá sen cũng được dùng để bọc cơm hấp cực thơm ngon.
Hương vị món ăn chủ yếu đến từ những hạt gạo được tuyển chọn dẻo mềm, hương thơm đặc trưng của nấm đông cô và lá sen tươi, kèm chút mằn mặn của tôm, trứng. Nhiều nơi còn sử dụng đậu xanh, cà rốt để món ăn thêm phần bắt mắt. Tóm lại, đây là một thức quà có quy trình chế biến đơn giản, cực kì giàu dinh dưỡng và ít dầu mỡ, thích hợp làm món ngon bồi bổ, đổi bữa mỗi dịp cuối tuần.
Học ngay 3 cách làm cơm hấp lá sen ngon chuẩn vị
Nếu bạn đã bị thu hút bởi món ngon này, hãy theo chân Nguyên Khôi đi tìm hiểu 4 công thức ngon độc lạ, được biến tấu dành riêng cho cơm hấp lá sen nhé!
Cơm hấp lá sen kiểu truyền thống
Nguyên liệu:
| Cơm trắng: 3 chén | Hạt sen: 100 gram |
| Tôm: 150 gram | Đậu hà lan: 50 gram |
| Nấm đông cô: 4 cây | Lá sen: 3 lá tươi, non |
| Cà rốt: 1 củ to | Hành tím: 2 củ |
| Dụng cụ: xửng hấp, chảo, đũa thìa, bát,… | Gia vị thông dụng: mắm, dầu hào, nước tương, tiêu xay,… |
Cách làm cơm hấp lá sen phong cách truyền thống:
Sơ chế nguyên liệu
- Ngâm nấm đông cô trong nước ấm trong khoảng 5 – 10 phút. Rửa sạch cho hết bụi bẩn và thái nhỏ hạt lựu vừa ăn.
- Đậu hà lan rửa sạch với nước, vớt ra để ráo.
- Cà rốt nạo sạch vỏ, thái sợi rồi xắt hạt lựu nhỏ vừa ăn. Để riêng ra bát.
- Hạt sen ngâm với nước ấm rồi luộc qua với nước sôi khoảng 1 – 2 phút.
- Lá sen rửa sạch 2 mặt nhiều lần với nước sau đó để riêng ra cho khô ráo.
- Hành tím bóc vỏ, đập dập băm.
- Tôm mua về bạn bỏ đầu, lột sạch vỏ và rửa với nước cho sạch. Sử dụng dụng cụ rút chỉ tôm chỉ lấy phần thịt tôm. Thái tôm thành những miếng nhỏ vừa hình hạt lựu, để riêng ra bát.
Rang cơm:
- Bắc chảo lên bếp, cho lên chảo 2 thìa dầu ăn sau đó thêm hành tím đã băm nhỏ phi thật thơm.
- Tiếp đến, bạn cho lần lượt các nguyên liệu đã chuẩn bị theo thứ tự: đậu hà lan, cà rốt, hạt sen, nấm đông cô, thịt tôm vào đảo dưới lửa vừa cho các nguyên liệu chín từ từ. Nêm nguyên liệu: 1 thìa nước tương, 1 thìa dầu hào, 1 chút đường, 1 chút mắm ngon, đảo cho toàn bộ ngấm gia vị.
- Sau đó, bạn đổ 3 chén cơm trắng đã chuẩn bị vào, dùng muôi gỗ đảo đều cho các nguyên liệu quyện vào cơm. Sau khi cơm chín, bạn tắt bếp và để cho nguội bớt.
Hấp và thưởng thức:
- Chuẩn bị 1 chiếc bát, lót lá sen đã rửa sạch vào lòng bát và ấn nhẹ cho chắc.
- Lần lượt xúc cơm rang vào đến khi đầy bát, ấn nhẹ mặt cơm để tạo hình sau đó lần lượt bọc các dải lá thừa sao cho kín bề bặt cơm.
- Dùng tay giữ cố định các nếp gấp, lấy 1 chiếc đĩa phẳng và úp ngược chiếc bát vừa dùng để cố định phần cơm trong lá sen. Nhẹ nhàng cho đĩa cơm vào xửng hấp cách hủy trong 20 phút.
- Sau thời gian đó, bạn lấy đĩa cơm ra và dùng kéo cắt chữ thập ở chóp lá để thưởng thức món ăn nhé!
Cơm gạo lứt hấp lá sen
Nguyên liệu:
| Gạo lứt: 300 gr | Tôm: 100 gr |
| Cà rốt: 1 củ | Đậu que: 1 nắm |
| Nấm đông cô khô 4 cái | Trứng cút: 10 quả |
| Lá sen: 1 – 2 lá | Hành tím băm nhỏ: 3 nhánh |
| Dụng cụ: xửng hấp, nồi cơm, chảo, đũa thìa, bát,… | Gia vị: nước mắm, muối, đường, hạt nêm, bột ngọt |
Các bước thực hiện:
Chuẩn bị
- Bạn vo sạch gạo lứt như làm với gạo trắng (vo khoảng 2 nước, không vo quá kỹ). Cho toàn bộ gạo vào nồi cơm, đổ nước theo tỉ lệ 1:1,5 (1 gạo, 1,5 nước) sau đó bật nút nấu chín.
- Ngâm nấm đông cô cho nở đều, rửa sạch rồi thái hạt lựu
- Cà rốt loại bỏ vỏ, thái hạt lựu vừa ăn, đậu que tước vỏ, rửa sạch và thái hạt lựu
- Trứng cút luộc chín, bóc vỏ để riêng ra bát
- Tôm rửa sạch, bóc vỏ lấy phần thịt và thái hạt lựu vừa phải
- Lá sen rửa qua với nước. Có thể trần qua lá và để nguội để dễ gói cơm
Chế biến
- Bắc chảo, cho dầu ăn và phi thơm hành tím, cho lần lượt các nguyên liệu cà rốt, đậu que, nấm đông cô, tôm vào đảo đều, kết hợp nêm gia vị nước tương, dầu hào, mắm ngon, tiêu sao cho vừa khẩu vị.
- Bạn sử dụng 2 bát cơm gạo lứt đã nầu chín, cho vào chảo nguyên liệu đảo cho quyện đều nguyên liệu. Đến khi cơm tơi, ngấm gia vị thì cho trứng cút vào đảo nhẹ tay khoảng 2 phút thì tắt bếp.
- Gói cơm gạo lứt vào lá sen tương tự như cách làm truyền thống, cho lên xửng hấp và lấy ra thưởng thức sau khoảng 15 – 20 phút. Cơm nấu bằng gạo lứt dẻo mềm, có màu tím đặc trưng và cực ít calo nhé!
Cơm cuộn trứng hấp lá sen
Nguyên liệu chuẩn bị
| Cơm trắng: 2 chén | Tôm đã luộc chín: 50 gram |
| Cà rốt: 1 củ | Hạt sen tươi: 50 gram |
| Đậu hà lan: 1 nắm | Tỏi băm sẵn: 1 thìa |
| Trứng gà: 1 quả | Dầu điều: 2 thìa |
| Lá sen | Dầu ăn |
| Gia vị: nước tương, bột nêm, tiêu, dầu hào, đường,… | Dụng cụ: xửng hấp, nồi cơm, chảo, đũa thìa, bát,… |
Cách làm món cơm cuộn trứng hấp lá sen
Sơ chế
- Bóc vỏ phần tôm đã luộc sẵn, chỉ sử dụng phần thân để trộn cơm, thái nhỏ thành hạt lựu.
- Hạt sen trần qua nước sôi, vớt ra để riêng
- Đậu hà lan rửa sạch, cà rốt thái hạt lựu vừa ăn
- Rửa sạch lá sen, trần qua nước sôi cho lá mềm dễ gói (không để rách lá)
- Xới 2 tô cơm ra bát, đập vào đó 1 quả trứng gà, 1 thìa dầu điều, 1 chút hạt nêm, 1 chút tiêu xay và trộn đều.
Chế biến
- Bắc chảo phi thơm tỏi. Thêm cà rốt, đậu hà lan và tôm vào đảo chín, nêm gia vị: 1 thìa dầu hào, 1/2 thìa nước tương.
- Sau khi các nguyên liệu chín, bạn đổ toàn bộ phần cơm đã trộn vào đảo cho quyện đều nguyên liệu. Đến khi cơm nhuốm màu vàng đều, hạt săn lại và có mùi thơm thì tắt bếp.
- Bọc cơm vào lá sen như đã làm ở các bước trên, hấp trên xửng khoảng 20 phút là có thể thưởng thức.
- Cơm trộn trứng có màu vàng đều, thơm, ngậy béo cực kì bắt mắt.
Cơm hấp lá sen chay
Nguyên liệu
| Cơm dẻo: 2 chén | Hạt sen tươi: 30 gram |
| Chả chay: 50 gram | Cà rốt: 1/2 củ |
| Đậu que/đậu hà lan: 1 nắm | Lá sen: 1 – 2 lá |
| Gia vị chay: nước tương, dầu hào, tiêu,… | Dụng cụ: xửng hấp, nồi cơm, chảo, đũa thìa, bát,… |
Cách làm cơm hấp lá sen chay
- Sơ chế các nguyên liệu đơn giản: cà rốt, đậu que rửa sạch, bỏ vỏ và thái hạt lựu vừa ăn.
- Hạt sen tươi, nấm đông cô ngâm với nước ấm. Hạt sen vớt ra để riêng, nấm đông cô rửa sạch cắt nhỏ.
- Chả chay xắt thành những thanh nhỏ sau đó thái hạt lựu vừa ăn.
- Lá sen trần qua nước sôi cho dễ gói
- Dùng chảo, đun sôi dầu ăn sau đó cho lần lượt các nguyên liệu cà rốt, hạt sen, nấm đông cô, đậu que vào đảo với gia vị chay cho thấm.
- Cuối cùng thêm cơm trắng vào đảo cho ngấm đều gia vị sau đó tắt bếp để nguội bớt.
- Bọc cơm vào lá tương tự như các cách làm trên sau đó mang đi hấp cách thủy trong vòng 20 phút. Cơm chay sẽ có vị nhạt, thanh đạm hơn các cách chế biến trên nhưng vẫn rất đầy đủ dinh dưỡng đấy nhé!
Một số lưu ý khi chế biến món ăn thêm chuẩn vị
Để món cơm hấp lá sen thêm chuẩn vị, bạn lưu ý một số những điều sau đây nhé!
Mẹo chọn nguyên liệu tươi
Làm nên thành công của món ăn “quý tộc” trên không thể không kể đến độ tươi ngon và hương vị đặc trưng của các nguyên liệu nấu kèm. Lưu ngay một số tips chọn nguyên liệu “đạt chuẩn” dưới đây nhé:
- Chọn hạt gạo thơm, ngậm nước tốt và ít mối mọt. Khi vo gạo nên vo tối đa 2 lần nước để tránh mất chất. Nấu theo lượng nước tỷ lệ vừa đủ để cơm không bị quá nhão hay khô.
- Tôm nên sử dụng những con vừa tươi vừa nhiều thịt, vỏ mỏng, thân cong.
- Nấm đông cô khi chọn thì bạn ưu tiên những cây chắc, có màu nâu đều, hình dạng cân đối, thân nấm nhỏ, đầu nấm to và không vị sâu hay mối mọt.
- Hạt sen nên sử dụng loại hạt tươi, được tách nguyên vẹn khỏi đài. Thân hạt có màu trắng ngà, mọng nước và không bị khô hay lép.
- Lá sen nên chọn những chiếc lá xanh đậm, không quá non cũng không quá già. Mặt lá dày vừa phải, có nhiều đường gân và đặc biệt kích thước phải vừa vặn với khẩu phần cơm nhé.
Mẹo hấp cơm giữ trọn hương vị
Một số nhà hàng kinh doanh cơm hấp lá sen luôn giữ trọn được hương vị thành phẩm. Bí kíp nằm ở cách chế biến và công nghệ nấu hấp họ sử dụng. Tủ nấu cơm công nghiệp Nguyên Khôi chính là cánh tay trợ lực hữu hiệu giúp tạo ra món cơm thơm ngon, mọng nước đậm vị chuẩn xứ Huế. Khi hấp cơm bằng loại tủ này, toàn bộ chất dinh dưỡng và tinh chất tiết ra từ lá sen sẽ ngấm vào cơm, tạo nên sự hòa quyện từ bên trong ăn không lẫn vào đâu được! Nếu có nhu cầu sử dụng hoặc kinh doanh món ăn này, chế biến bằng cách hấp chín trong tủ cơm chắc chắn là một cách làm thông minh hiệu quả để “nâng cấp” hương vị đấy!
