3 cách làm cơm mẻ nhanh chóng, tiện lợi, dễ dàng

Cơm mẻ hay còn được gọi là mẻ, giấm mẻ. Đây là loại gia vị tương đối phổ biến với nhiều món ăn của người miền Bắc. Gia vị truyền thống này có mùi thơm đặc trưng và vị chua thanh, được sử dụng để nấu các món như canh chua, ốc nấu đậu phụ, bún riêu, giả cầy,… hay thậm chí là lẩu hoặc các món om. Vậy có những cách nào để làm cơm mẻ. Hãy vào bếp và tìm hiểu cách làm mẻ ngon và sạch nhé. 

Lợi ích của cơm mẻ 

Hầu hết, trong thành phần của cơm mẻ sẽ chứa các con mẻ, những con mẻ này có nhiệm vụ tạo ra axit amin. Ngoài ra, trong cơm mẻ còn chứa 1 số nấm men có lợi với nhiệm vụ là cung cấp đạm và vitamin. 

Tuy nhiên, thành phần chủ yếu để tạo ra vị chua của mẻ đó chính là vi khuẩn lactic. Chúng có thể chuyển hoá tinh bột thành đường và từ đường trở thành axit lactic. Loại axit này chính là thành phần tạo lên vị chua thanh của cơm mẻ. Không chỉ có vậy, tác dụng lớn nhất của vi khuẩn lactic này đó là kích thích hệ tiêu hoá. Nó tạo ra môi trường có độ pH thấp gây ra ức chế các vi khuẩn có hại cho hệ đường ruột.

Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều giấm mẻ sẽ khiến cơ thể dư thừa axit lactic và gây ra 1 số triệu chứng như: đau bụng, tiêu chảy, khó tiêu,… không có lợi cho tiêu hoá.  Vì vậy nên bạn cần điều chỉnh lượng mẻ sao cho phù hợp đối với từng món ăn mà mình chế biến.

Hướng dẫn cách làm cơm mẻ chuẩn vị miền Bắc

Với 1 số món ăn nếu không có cơm mẻ thì sẽ không ra vị như: thịt chó rượu mận. Nếu không có cơm mẻ thì món đó cũng chỉ như món thịt chó kho mà thôi. Vào những ngày hè nóng nực thì những món ăn có vị chua sẽ khiến cho con người cảm giác đỡ uể oải hơn. Và mẻ chính là gia vị giúp kích thích hương vị, tăng tiết dịch vị và có lợi cho tiêu hoá.

Từ cơm nguội và nước cơm

Nguyên liệu

Cách làm

Bước 1 Sơ chế nguyên liệu: Vo gạo và cho nước vào nấu cơm như bình thường. 

Bước 2 Chắt nước cơm: Khi cơm sôi thì chắt lấy phần nước cơm riêng ra, để nguội

Bước 3 Lấy cơm chín để nguội: Khi đã chắt nước cơm ra rồi thì tiếp tục nấu với lửa nhỏ cho tới khi cơm chín. Cơm chín rồi thì xới ra để nguội.

Bước 4 Ủ cơm mẻ: Xới cơm nguội ra rồi cho vào bình. Đổ nước cơm sâm sấp mặt cơm, nếu lượng nước cơm ít quá thì bạn có thể cho thêm chút nước ấm rồi đậy nắp bình thuỷ tinh lại ủ trong khoảng 2 tuần.

Bước 5 Thành phẩm: Sau khoảng 14 ngày thì cơm mẻ lên men. Nếu mở nắp kiểm tra mà ngửi thấy có mùi nồng, chua và thấy cơm ở dạng nhão, có màu trắng phau là đã thành mẻ và có thể sử dụng được. 

Từ cơm nát và mẻ cái 

Nguyên liệu

Cách làm

• Lấy 1 nửa bát mẻ cái cho vào lọ thủy tinh rồi đậy nắp. 
• Cho một nửa thìa cơm nguội đem đi rửa qua với nước, rồi cho vào lọ có chứa mẻ và đậy nắp. Lưu ý nên đặt mẻ ở nơi khô ráo trong khoảng 7 ngày. 
• Thành phẩm: Sau 7 ngày cơm mẻ thường có hiện tượng nát và lên men, có mùi chua.

Từ cơm nát và sữa chua 

Nguyên liệu 

Cách làm

Bước 1 Tạo men từ sữa chua: Lấy vài thìa sữa chua để ở trong phòng với nhiệt độ bình thường từ sáng tới chiều

Bước 2 Trộn nguyên liệu: Chuẩn bị 1 bát cơm, cho cơm nát vẫn còn ấm vào trong bát trộn cùng với 1 thìa cà phê đường và nước ấm. Sau đó thì đổ sữa chua đã lên men vào trộn đều xong đậy kín lại.

Bước 3 Ủ cơm: Bạn cho bát cơm mẻ vào nồi nước ấm khoảng 80 đến 83 độ C trong vòng 2 đến 3 ngày hoặc bạn bỏ vào nồi cơm điện và để ở chế độ giữ ấm trong khoảng 2 ngày. Ngoài ra, để quá trình làm nhanh hơn bạn cũng có thể cho bát cơm mẻ vào lò nướng và để ở nhiệt độ 83 độ C trong khoảng 7 đến 8 tiếng. 

Bước 4 Thành phẩm: Sau khoảng 2 đến 3 ngày , cơm sẽ lên men và có mùi chua đặc trưng là đã có thể sử dụng.  

Làm cơm mẻ chất lượng nhớ ngay những điều sau. 

• Dụng cụ đựng cơm mẻ phải sạch sẽ
• Ưu tiên sử dụng những vật liệu bằng thuỷ tinh thay vì sành sứ. 
• Không nên sử dụng đồ nhựa để ủ vì quá trình lên men chua của mẽ có thể sẽ kích thích và giải phóng các độc tố ở trong nhựa
• Trước khi dùng cần để ý kỹ xem mẻ có bị mốc hay không. Dấu hiệu nhận biết là mẻ bị mốc thường không có mùi đặc trưng và đặc biệt là có màu sắc kỳ lạ . Nếu sử dụng cơm mẻ mốc sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây nên các bệnh về đường ruột. 

• Không nên ăn quá nhiều mẻ. Vì nếu ăn quá nhiều cơ thể sẽ dư lượng axit lactic gây ra triệu chứng đau bụng và tiêu chảy. 
• Với những người có tiền sử bệnh dạ dày thì không nên ăn mẻ. 
• Làm mẻ không đúng cách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển, đặc biệt là nấm mốc lên men trong cơm gây hại cho  sức khỏe. 
• Theo kinh nghiệm dân gian mẻ rất kỵ mắm tôm , vì nếu để mẻ và mắm tôm cạnh nhau chúng sẽ bị hỏng do không chịu được mùi hôi từ loại mắm này . Do đó bạn cần chú ý tránh đặt mẻ cạnh mắm tôm . 
• Thường xuyên để ý và cho mẻ ăn kịp thời. 

Cách nuôi mẻ để được lâu  

Làm cách nào để nuôi mẻ được lâu? Chắc hẳn đây là thắc mắc của rất nhiều người. Thực tế việc nuôi mẻ cũng tương đối dễ . Bạn chỉ cần để lại một chút mẻ trong bình thủy tinh , sau đó cho thêm cơm nguội hoặc bún tươi, cháo gạo nấu đặc . Sau đó, đậy nắp kín để đến khi lên men và có mùi hương đặc trưng là được. 

Bật mí các món ăn nấu cùng mẻ ngon khó cưỡng 

Mẻ chua thường được sử dụng để làm các món nướng, gỏi. Ví dụ như món chả cá lã vọng với nguyên liệu là mẻ. Để tạo mùi thơm cho món này người ta đã ướp phần thịt cá xay nhuyễn với mẻ chua. 

Mẻ chua dùng nhiều trong các món canh như canh chua cá lóc, canh ngao nấu mẻ, canh chuối ốc nấu mẻ, cải bắp nấu mẻ, cá chép nấu mẻ, cơm mẻ chấm ốc.

Bên cạnh đó người ta còn kết hợp mẻ với nước lẩu như lẩu cua đồng, lẩu bò, gà, lẩu cá khoai… 

Mẻ thường được sử dụng để nấu kèm với các món thịt chó ( chó hấp, thịt chó nấu nhựa mận ) hoặc các món như thịt lợn xào nhựa mận, vịt om sấu. 

Mẻ còn được kết hợp với ớt, sả, riềng tỏi để làm nước chẩm các món cá hay ốc. 

Ngoài ra mẻ cũng là một trong những thức ăn bổ dưỡng nuôi cá. Người ta thường kết hợp mẻ với cám để làm thức ăn cho cá. 

Trên đây là tất cả những chia sẻ của Nguyên Khôi về cách làm cơm mẻ tại nhà. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc làm mẻ để nấu ăn. Tham khảo thêm nhiều cách nấu ăn ngon khác tại website của chúng tôi: https://tunaucom123.com.vn/. Chúc các bạn thành công.